महाराष्ट्रातील जुन्या वाहनधारकांसाठी उच्च सुरक्षा क्रमांक प्लेट (HSRP) बसवण्याची प्रक्रिया आता अधिक सोपी आणि किफायतशीर झाली आहे. परिवहन आयुक्तालयाने घेतलेल्या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे, मोठ्या सोसायट्यांमध्ये राहणाऱ्या वाहनधारकांना केंद्रांवर जाऊन नंबर प्लेट बसवण्याच्या झंझटीतून मुक्ती मिळणार आहे.
जर एखाद्या सोसायटीतील २५ पेक्षा जास्त वाहनधारकांनी एकत्रित नोंदणी केली, तर अधिकृत एजन्सी त्यांच्या सोसायटीत जाऊन थेट एचएसआरपी बसवणार आहे. यामुळे लोकांना वेळ वाचेल आणि फिटमेंट शुल्कही माफ होईल. २०१९ पूर्वी नोंदणीकृत वाहनांसाठी ३० एप्रिल ही अंतिम मुदत निश्चित करण्यात आली आहे.
या निर्णयामुळे वाहनधारकांना आर्थिक बचत तर होईलच, पण त्याचबरोबर परिवहन कार्यालयांवरील अनावश्यक गर्दीही कमी होईल.
सामूहिक नोंदणीसाठी विशेष सुविधा
परिवहन आयुक्तालयाच्या नव्या निर्णयामुळे वाहनधारकांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. याआधी, वाहनधारकांनी स्वतंत्रपणे एचएसआरपी बसवण्यासाठी अधिकृत केंद्रांवर जावे लागत असे. शिवाय, जर कोणी घरपोच सेवा निवडली, तर त्यासाठी दुचाकींसाठी ₹125 आणि चारचाकींसाठी ₹250 फिटमेंट शुल्क भरावे लागत होते.
मात्र, आता सोसायटीतील २५ किंवा त्याहून अधिक वाहनधारकांनी एकत्रित नोंदणी केल्यास, अधिकृत एजन्सी स्वतः सोसायटीमध्ये जाऊन थेट एचएसआरपी बसवणार आहे. विशेष म्हणजे, अशा सामूहिक नोंदणी प्रकरणांमध्ये कोणतेही फिटमेंट शुल्क आकारले जाणार नाही.
हा निर्णय विशेषतः मोठ्या गृहनिर्माण सोसायट्यांसाठी आणि व्यावसायिक संकुलांसाठी अत्यंत फायदेशीर ठरणार आहे. अनेक नागरिकांना सरकारी कार्यालये किंवा अधिकृत केंद्रांवर जाणे शक्य नसते.
त्यातच, तासन्तास रांगेत उभे राहण्याचा त्रास वाचवण्यासाठी हा पर्याय सर्वोत्तम ठरेल. यामुळे वाहनधारकांचा वेळ आणि पैसा दोन्ही वाचेल. सरकारच्या या पावलामुळे अधिक लोकांना एचएसआरपी बसवण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल आणि संपूर्ण राज्यभर ही प्रक्रिया वेगाने पार पडेल.
हेही वाचा:-👇
High Security Registration Plate: वाहनचालकांनो, काळजी करू नका! ‘ही’ वाहने HSRP नंबरप्लेटच्या झंझटीत अडकणार नाहीत!
HSRP बसवण्याची अंतिम मुदत आणि दर
परिवहन आयुक्तालयाने स्पष्ट केले आहे की, २०१९ पूर्वी नोंदणीकृत सर्व वाहनांसाठी एचएसआरपी बसवणे ३० एप्रिल २०२५ पर्यंत बंधनकारक आहे. यानंतरही जर एखाद्या वाहनावर HSRP बसवलेली नसेल, तर संबंधित वाहनधारकाला दंड भरावा लागू शकतो. त्यामुळे, वाहनधारकांनी अंतिम तारखेपूर्वीच आपली नंबर प्लेट बदलून घेणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.
एचएसआरपी साठी सरकारने निश्चित दर ठरवले आहेत. दुचाकींसाठी ₹531, तीनचाकी वाहनांसाठी ₹590, आणि चारचाकी तसेच व्यावसायिक वाहनांसाठी ₹879 हा दर निश्चित करण्यात आला आहे.
यापूर्वी केंद्रांवर जाऊन किंवा घरी बसवण्यासाठी अधिक पैसे मोजावे लागत होते. मात्र, आता सोसायटीच्या माध्यमातून सामूहिक नोंदणी केल्यास फिटमेंट शुल्क माफ होणार आहे, त्यामुळे वाहनधारकांचा खर्च काही प्रमाणात कमी होईल.
या निर्णयामुळे केंद्रांवरील गर्दीही कमी होणार आहे.एचएसआरपी बसवण्यासाठी अनेक वाहनधारकांना मोठ्या प्रमाणावर प्रतीक्षा करावी लागत होती. मात्र, आता एकत्रित नोंदणीमुळे हा त्रासही दूर होणार आहे. परिवहन आयुक्तालयाच्या या पावलामुळे वाहनधारकांना दिलासा मिळणार असून, नियमांचे पालन करणे अधिक सोपे होईल.
HSRP कार्यान्वयन आणि प्रगती
राज्यात HSRP कार्यान्वित करण्यासाठी संपूर्ण महाराष्ट्रातील प्रादेशिक व उपप्रादेशिक परिवहन कार्यालयांना तीन विभागांमध्ये विभागण्यात आले आहे. प्रत्येक विभागासाठी स्वतंत्र एजन्सी नियुक्त करण्यात आली असून, त्या एजन्सीच्या माध्यमातून नंबर प्लेट बसवण्याचे काम वेगाने सुरू आहे.
अहवालानुसार, आतापर्यंत १८ लाखांहून अधिक वाहनधारकांनी एचएसआरपी बसवून घेतली आहे. याचा सरासरी विचार करता, दररोज सुमारे १०,००० नवीन नोंदण्या होत आहेत. यावरून नागरिकांचा प्रतिसाद सकारात्मक असल्याचे स्पष्ट होते. सरकारच्या या निर्णयामुळे वाहनधारकांना अधिक सोयीस्कर पर्याय मिळाला आहे.
परिवहन विभागाने याविषयी जागरूकता निर्माण करण्यासाठी विविध माध्यमांचा वापर केला आहे. SMS, सोशल मीडिया, आणि वर्तमानपत्रांच्या माध्यमातून लोकांना एचएसआरपी बद्दल माहिती दिली जात आहे. अनेक वाहतूक पोलिसही वाहनधारकांना थांबवून एचएसआरपी बाबत विचारत आहेत, ज्यामुळे लोकांमध्ये याविषयी जागरूकता वाढत आहे.
वाहनधारकांसाठी सुवर्णसंधी
एचएसआरपी बसवण्याची अंतिम तारीख जवळ येत असल्याने वाहनधारकांनी ही संधी साधून त्वरित नोंदणी करणे गरजेचे आहे. विलंब केल्यास दंड भरावा लागू शकतो, त्यामुळे ही प्रक्रिया पूर्ण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
सोसायटीच्या माध्यमातून सामूहिक नोंदणी केल्यास वाहनधारकांचा खर्च वाचणार आहे. सोबतच, वेळेची बचत होणार असून, अतिरिक्त झंझट टाळता येईल. त्यामुळे नागरिकांनी शक्य तितक्या लवकर आपल्या सोसायटीतील इतर वाहनधारकांशी चर्चा करून सामूहिक नोंदणी करणे अधिक फायदेशीर ठरेल.
परिवहन आयुक्तालयाचा हा निर्णय वाहनधारकांसाठी मोठा दिलासा देणारा असून, नियमांचे पालन करणे अधिक सुलभ होणार आहे. त्यामुळे सर्व वाहनधारकांनी ३० एप्रिलच्या आत एचएसआरपी बसवून घेण्यास प्राधान्य द्यावे.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ):
1.HSRP म्हणजे काय आणि ती बसवणे का आवश्यक आहे?
➡ एचएसआरपी (High Security Registration Plate) ही सुरक्षित नंबर प्लेट आहे, जी वाहनाच्या सुरक्षेसाठी आणि चोरी रोखण्यासाठी वापरण्यात येते. ती बसवणे सरकारने अनिवार्य केले आहे.
2.एचएसआरपी बसवण्यासाठी किती पैसे लागतील?
➡ एचएसआरपी साठी निश्चित दर ठरवले गेले आहेत – दुचाकीसाठी ₹531, तीनचाकीसाठी ₹590 आणि चारचाकी/व्यावसायिक वाहनांसाठी ₹879. सोसायटीच्या सामूहिक नोंदणीसाठी फिटमेंट शुल्क माफ आहे.
3.30 एप्रिलनंतर एचएसआरपी नसेल तर काय होईल?
➡ एचएसआरपी नसलेल्या वाहनधारकांवर दंड आकारला जाण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे अंतिम मुदतीच्या आत नंबर प्लेट बसवणे आवश्यक आहे.
4.सोसायटीसाठी सामूहिक नोंदणी कशी करावी?
➡ सोसायटीतील २५ किंवा अधिक वाहनधारकांनी एकत्र येऊन अधिकृत एजन्सीकडे नोंदणी करावी. एजन्सी सोसायटीमध्ये येऊन थेट एचएसआरपी बसवेल आणि कोणतेही फिटमेंट शुल्क आकारले जाणार नाही.