High Security Registration Plate: वाहनांची सुरक्षितता वाढवण्यासाठी आणि नंबर प्लेटच्या गैरवापरास आळा घालण्यासाठी सरकारने एक मोठा निर्णय घेतला आहे. 1 एप्रिल 2019 पूर्वी नोंदणीकृत असलेल्या वाहनांसाठी High Security Registration Plate (HSRP) नंबर प्लेट बसवणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. सुरुवातीला वाहनचालकांना ही प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी मर्यादित वेळ दिला गेला होता.
मात्र, आता सरकारने मुदतवाढ देत 30 एप्रिल 2025 पर्यंत ठेवली आहे. त्यामुळे वाहनधारकांना नंबर प्लेट लावण्यासाठी अधिक वेळ मिळणार आहे. मात्र, काही वाहनांना या नियमातून सूट देण्यात आली आहे. HSRP नंबर प्लेटबद्दल संपूर्ण माहिती, त्याचे फायदे आणि कोणाला हा नियम लागू होतो, हे जाणून घेऊया.
High Security Registration Plate
1.HSRP नंबर प्लेट कोणाला बंधनकारक आहे आणि कोणाला नाही?
राज्य सरकारने जाहीर केलेल्या निर्णयानुसार 1 एप्रिल 2019 पूर्वी रजिस्टर झालेल्या सर्व वाहनांसाठी HSRP नंबर प्लेट अनिवार्य केली आहे. याचा अर्थ जर तुम्ही वाहन 2019 पूर्वी खरेदी केले असेल, तर तुम्हाला नवीन नंबर प्लेट बसवावी लागेल. याउलट, 1 एप्रिल 2019 नंतर खरेदी केलेली वाहने HSRP नंबर प्लेट लावण्यास मुक्त असतील, कारण त्यांच्यासाठी आधीच ही सुविधा देण्यात आलेली असते.
ही नंबर प्लेट बसवण्यासाठी वाहनधारकांना 30 एप्रिल 2025 पर्यंत मुदतवाढ देण्यात आली आहे. जर या वेळेत नंबर प्लेट बसवली नाही, तर वाहनधारकांवर दंडात्मक कारवाई होऊ शकते. त्यामुळे वाहनमालकांनी ही प्रक्रिया वेळेत पूर्ण करणे गरजेचे आहे.
सध्या अनेक लोक HSRP नंबर प्लेट मिळवण्यासाठी अर्ज करत आहेत, त्यामुळे पुरवठ्याची समस्या निर्माण झाली आहे. मात्र, सरकारने अधिकृत वेबसाइट आणि मान्यताप्राप्त केंद्रांवरूनच No. Plate बसवण्याचा सल्ला दिला आहे, जेणेकरून फसवणूक होणार नाही.
हेही वाचा:-👇
HSRP Plate: नंबरप्लेटसाठी नवीन सोय! आता कार रजिस्ट्रेशन आणि राहण्याच्या शहराचा संबंध नाही – फडणवीस सरकारचा मोठा निर्णय
2.HSRP नंबर प्लेट म्हणजे काय आणि ती कशी असते?
HSRP नंबर प्लेट ही एक अ‍ॅल्युमिनियमपासून बनवलेली उच्च सुरक्षा नंबर प्लेट आहे. ही प्लेट सामान्य नंबर प्लेटपेक्षा वेगळी आणि अधिक सुरक्षित आहे. तिच्या डाव्या कोपऱ्यात ब्लू क्रोमियम-आधारित अशोक चक्र होलोग्राम असतो, जो प्लेटच्या प्रामाणिकतेची पुष्टी करतो. याशिवाय, त्यावर लेसर-ब्रँडेड 10-अंकी स्थायी ओळख क्रमांक (PIN) कोरलेला असतो, जो प्रत्येक वाहनासाठी वेगळा असतो.
ही नंबर प्लेट बसवताना हॉट-स्टॅम्प फिल्म वापरली जाते, ज्यामुळे ती सहज निघत नाही. शिवाय, प्लेटच्या खाली ‘IND’ हा कोड निळ्या रंगात मुद्रित असतो. या नंबर प्लेटचे वैशिष्ट्य म्हणजे ती डिजिटल पद्धतीने वाहन रजिस्ट्रेशननंतरच जारी केली जाते. त्यामुळे ती इतर कोणत्याही वाहनावर बसवता येत नाही. यामुळे वाहनांची चोरी होण्याचे प्रमाण कमी होते आणि बेकायदेशीरपणे नंबर प्लेट बदलणे शक्य होत नाही.
याशिवाय, ही No. Plate तापमान, पाणी आणि कोणत्याही प्रकारच्या हवामान बदलांना सहन करू शकते. त्यामुळे दीर्घकाळ टिकून राहते. अनेक देशांमध्ये आधीपासूनच अशा प्रकारच्या नंबर प्लेट्सचा वापर केला जात आहे आणि आता भारतातही ती बंधनकारक करण्यात आली आहे.
3.HSRP नंबर प्लेट अनिवार्य करण्यामागील कारणे
सरकारने HSRP नंबर प्लेट अनिवार्य करण्याचा निर्णय सुरक्षा आणि गैरवापर रोखण्यासाठी घेतला आहे. 2019 पूर्वी वाहनांवर सामान्य नंबर प्लेट्स होत्या, त्या सहज काढता येत आणि बदलता येत होत्या. त्यामुळे अनेकदा या नंबर प्लेट्सचा गैरवापर करून वाहन चोरीच्या घटना वाढल्या होत्या. चोरीला गेलेली वाहने सहज बनावट नंबर प्लेट्ससह चालवता येत होती, त्यामुळे पोलिसांना ती शोधणे कठीण जात होते.
HSRP नंबर प्लेटमुळे वाहनांची ओळख अद्वितीय राहते आणि ती फसवणुकीसाठी वापरणे अशक्य होते. कारण एकदा एखाद्या वाहनासाठी नंबर प्लेट तयार झाली, की ती दुसऱ्या कोणत्याही वाहनावर वापरता येत नाही. यामुळे वाहने चोरीला जाणा्याचे प्रमाण कमी होईल.
याशिवाय, नवीन नंबर प्लेट्सच्या मदतीने वाहन ट्रॅकिंग सिस्टम अधिक प्रभावी होईल आणि वाहतूक नियमांचे पालन करणे सोपे जाईल. सरकारने ई-चालान आणि डिजिटल ट्रॅकिंग प्रणालीसह HSRP नंबर प्लेट्स जोडण्याचा निर्णय घेतला आहे, त्यामुळे भविष्यात वाहनविषयक गैरप्रकार रोखण्यात मोठी मदत होणार आहे. [ Source : “नवराष्ट्र” ]
निष्कर्ष:
HSRP No. Plate हा वाहन सुरक्षेसाठी एक महत्त्वाचा निर्णय आहे. 1 एप्रिल 2019 पूर्वी नोंदणीकृत वाहनांसाठी ही नंबर प्लेट अनिवार्य करण्यात आली असून, 30 एप्रिल 2025 पर्यंत ती बसवणे आवश्यक आहे. या नवीन प्रणालीमुळे चोरीच्या घटना कमी होतील, वाहतूक नियंत्रण सुधारेल आणि वाहने ओळखणे सोपे होईल.
ज्या वाहनधारकांना ही नंबर प्लेट बसवायची आहे, त्यांनी ती अधिकृत केंद्रांमधूनच बसवावी, जेणेकरून फसवणूक होणार नाही. सरकारच्या या पावलामुळे भविष्यात वाहन सुरक्षितता अधिक बळकट होईल आणि ट्रॅफिक व्यवस्थापनही सुधारेल.
FAQs (वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न):
1.HSRP नंबर प्लेट कशासाठी आवश्यक आहे?
उत्तर:- HSRP नंबर प्लेट वाहन सुरक्षितता वाढवण्यासाठी आणि चोरी रोखण्यासाठी आवश्यक आहे. ती वाहनाचा ओळख क्रमांक निश्चित करते आणि बनावट नंबर प्लेट्सच्या गैरवापरास आळा घालते.
2.कोणत्या वाहनांना HSRP नंबर प्लेट लावणे अनिवार्य आहे?
उत्तर:- 1 एप्रिल 2019 पूर्वी नोंदणीकृत सर्व वाहनांसाठी HSRP नंबर प्लेट अनिवार्य आहे. 2019 नंतरची वाहने आधीच या नंबर प्लेटसह येतात, त्यामुळे त्यांना ती बसवण्याची गरज नाही.
3.HSRP नंबर प्लेट न बसविल्यास काय होईल?
उत्तर:- जर वाहनधारकांनी 30 एप्रिल 2025 पूर्वी HSRP नंबर प्लेट बसवली नाही, तर त्यांच्यावर दंडात्मक कारवाई केली जाऊ शकते.
4.HSRP नंबर प्लेट कुठे आणि कशी बसवता येईल?
उत्तर:- HSRP नंबर प्लेट अधिकृत RTO केंद्र किंवा सरकारने मान्यता दिलेल्या वेबसाइटद्वारे ऑनलाइन बुक करता येते आणि अधिकृत केंद्रांमधून बसवता येते.