First LVAD Implant in India: आजच्या अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाच्या युगात वैद्यकीय क्षेत्रात सातत्याने नवनवीन शोध लागत आहेत. भारतासाठी अभिमानास्पद गोष्ट म्हणजे देशात पहिल्यांदाच मानवामध्ये यांत्रिक हृदय (LVAD) यशस्वीरित्या बसवण्यात आले आहे. या ऐतिहासिक कामगिरीमुळे हृदयविकाराच्या गंभीर टप्प्यात असलेल्या रुग्णांना नवीन जीवन मिळू शकते.
दिल्ली कॅन्टोन्मेंटमधील आर्मी हॉस्पिटलने हार्टमेट 3 डिव्हाइसचा वापर करून ही प्रक्रिया यशस्वीरित्या पूर्ण केली. हा प्रयोग भारतीय आरोग्य क्षेत्रासाठी मोठी उपलब्धी ठरत असून भविष्यात अशा अत्याधुनिक उपाययोजना अधिक प्रभावी ठरतील.
First LVAD Implant in India
हार्टमेट 3 डिव्हाइसच्या मदतीने यशस्वी प्रत्यारोपण
दिल्ली कॅन्टोन्मेंटमधील आर्मी हॉस्पिटलने पहिल्यांदाच हार्टमेट 3 डिव्हाइसच्या मदतीने यांत्रिक हृदय प्रत्यारोपणाची प्रक्रिया पूर्ण केली आहे. हे डिव्हाइस विशेषतः हृदयाच्या डाव्या वेंट्रिकलला मदत करण्यासाठी विकसित करण्यात आले आहे. हृदयविकाराच्या अंतिम टप्प्यात पोहोचलेल्या रुग्णांसाठी ही एक क्रांतिकारी उपचार पद्धती आहे.
या प्रक्रियेमध्ये हार्टमेट 3 डिव्हाइस रुग्णाच्या छातीमध्ये प्रत्यारोपित केले जाते आणि ते हृदयाच्या कार्यक्षमतेला चालना देते. या यशस्वी प्रत्यारोपणामुळे देशातील इतर रुग्णालयांसाठी एक नवा मार्गदर्शक ठरेल आणि हृदयविकाराच्या उपचारात मोठा बदल घडवून आणेल.
रुग्णासाठी जीवनदान ठरलेली प्रक्रिया
या ऐतिहासिक प्रत्यारोपणाची लाभार्थी 49 वर्षीय महिला आहे, ज्या एका निवृत्त सैनिकाच्या पत्नी आहेत. गेल्या दोन वर्षांपासून त्या हृदय प्रत्यारोपणाच्या प्रतीक्षेत होत्या. त्यांच्या हृदयाच्या डाव्या वेंट्रिकलने रक्त पंप करणे जवळजवळ थांबवले होते, त्यामुळे त्यांच्या जीवाला धोका निर्माण झाला होता.
यानंतर डॉक्टरांनी हार्टमेट 3 डिव्हाइस प्रत्यारोपित करण्याचा निर्णय घेतला. ही प्रक्रिया त्यांच्या दृष्टीने जीवनदान ठरली असून, त्यामुळे त्यांचे दैनंदिन जीवन पूर्ववत होण्याची शक्यता आहे. यामुळे भविष्यात अशा अनेक रुग्णांना मदत मिळण्याची आशा निर्माण झाली आहे. ( Source: दैनिक गोमन्तक )
यांत्रिक हृदयाची कार्यक्षमता आणि टिकाऊपणा
हार्टमेट 3 यांत्रिक हृदय [Mechanical heart] हे दीर्घकालीन उपाय म्हणून उपयुक्त ठरते. हे डिव्हाइस रक्त प्रवाह सुरळीत ठेवून हृदयाला नियमितपणे सहकार्य करते. या डिव्हाइसच्या मदतीने रुग्णांना हृदय प्रत्यारोपणाची आवश्यकता भासणार नाही, आणि त्यांचे आयुष्य अधिक चांगल्या प्रकारे व्यतीत होऊ शकते.
हार्टमेट 3 डिव्हाइसमध्ये अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केला गेला असून ते दीर्घकाळ टिकू शकते. हे डिव्हाइस वापरणारे जागतिक स्तरावर हजारो रुग्ण पूर्णपणे निरोगी जीवन जगत आहेत, ज्यामुळे यावर विश्वास बाळगला जात आहे.
ममता कुलकर्णी नेट वर्थ: जाणून घ्या ममता कुलकर्णी किती संपत्तीच्या मालिका आहेत, कुंभ मध्ये संन्यास घेऊन सर्वांना आश्चर्यचकित केले
रुग्णाची सध्याची प्रकृती आणि डॉक्टरांची प्रतिक्रिया
शस्त्रक्रियेनंतर महिला रुग्णाची प्रकृती स्थिर आहे आणि त्या सध्या डॉक्टरांच्या देखरेखीखाली आहेत. डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की, रुग्ण लवकरच पूर्ववत होईल आणि आपले दैनंदिन कार्य सुरळीत पार पाडू शकेल.
हा यशस्वी प्रयोग भविष्यात अनेक हृदयविकाराच्या रुग्णांसाठी नवीन आशा निर्माण करू शकतो. आर्मी हॉस्पिटलमधील तज्ञ डॉक्टरांच्या टीमने ही ऐतिहासिक कामगिरी पार पाडली असून यामुळे वैद्यकीय क्षेत्राला एक नवीन दिशा मिळाली आहे.
जागतिक स्तरावर यांत्रिक हृदयाचा वापर
भारतातील पहिल्यावहिल्या यांत्रिक हृदय [Mechanical heart] प्रत्यारोपणाबाबत उत्सुकता असली तरी जागतिक स्तरावर हे डिव्हाइस आधीच यशस्वीपणे वापरले जात आहे.
अमेरिका आणि इतर अनेक देशांमध्ये 18,000 हून अधिक लोकांमध्ये हे प्रत्यारोपण करण्यात आले आहे. हे सर्व रुग्ण आता पूर्णपणे निरोगी जीवन जगत आहेत. भारतात या प्रगत तंत्रज्ञानाचा प्रवेश झाल्याने अनेक रुग्णांना संजीवनी मिळण्याची अपेक्षा आहे.
निष्कर्ष:
भारतात पहिल्यांदाच यांत्रिक हृदय [Mechanical heart] प्रत्यारोपण करण्यात आले असून, हे वैद्यकीय क्षेत्रातील एक ऐतिहासिक पाऊल आहे. या यशस्वी प्रयोगामुळे हृदयविकाराच्या रुग्णांना नवीन आशा मिळाली आहे.
हार्टमेट 3 डिव्हाइसच्या मदतीने भारतीय वैद्यकीय क्षेत्राने मोठी प्रगती केली आहे. भविष्यात अशा उपचारपद्धती अधिक व्यापक प्रमाणात उपलब्ध होऊन अनेक रुग्णांचे प्राण वाचू शकतील.
FAQ (सर्वसामान्य प्रश्न):
1.यांत्रिक हृदय म्हणजे काय?
यांत्रिक हृदय (LVAD) हे एक उपकरण आहे जे हृदयाला रक्त पंप करण्यास मदत करते आणि हृदय अपयश झाल्यास पर्याय म्हणून काम करते.
2.भारतात यांत्रिक हृदय प्रत्यारोपण कोठे झाले?
भारतात पहिल्यांदाच दिल्ली कॅन्टोन्मेंटमधील आर्मी हॉस्पिटलमध्ये यशस्वी यांत्रिक हृदय प्रत्यारोपण करण्यात आले.
3.हे डिव्हाइस किती काळ टिकते?
हार्टमेट 3 डिव्हाइस दीर्घकाळ टिकू शकते आणि योग्य देखभालीसह ते अनेक वर्षे कार्यक्षम राहते.
4.यांत्रिक हृदय प्रत्यारोपण कोणत्या परिस्थितीत केले जाते?
जेव्हा रुग्णाच्या हृदयाची पंपिंग क्षमता कमी होते आणि इतर उपचार पर्याय उपलब्ध नसतात, तेव्हा यांत्रिक हृदय प्रत्यारोपणाचा विचार केला जातो.
5.यांत्रिक हृदय प्रत्यारोपण सुरक्षित आहे का?
होय, हे प्रत्यारोपण सुरक्षित मानले जाते आणि अनेक रुग्णांनी यशस्वीरित्या दीर्घायुष्य मिळवले आहे.
6.भारतात भविष्यात याचा किती फायदा होईल?
यामुळे हृदयविकाराच्या रुग्णांसाठी नवा पर्याय उपलब्ध होईल आणि अनेकांना जीवनदान मिळेल.